Sympozjum naukowo-praktyczne
"O zmianach, które mają sens. Teoria praktyce, praktyka - teorii"
Nr rejestracyjny: POPUL/SP/0112/2024/02
Nazwa programu i moduł: Społeczna odpowiedzialność nauki II - Popularyzacja nauki
Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Zielonogórskiego ma zaszczyt zaprosić do udziału w Sympozjum naukowo-praktycznym pt. O zmianach, które mają sens. Teoria praktyce, praktyka – teorii.
Sympozjum odbędzie się w dniach 4-5 kwietnia 2025r. w budynku Uniwersytetu Zielonogórskiego (A-29) przy ul. prof. Z. Szafrana 4a w Zielonej Górze.
Streszczenia wystąpień i warsztatów
W ramach wystąpień plenarnych w bloku nt: "Zmiany edukacyjne i ich uwarunkowania na poziomie makro, mezo i mikro" zaplanowane są następujące tematy wystąpień:
Dzień pierwszy 04. 04. 2025r.
- Inetta Nowosad, Globalne reformy - trendy wyznaczające kierunek zmian systemów edukacji?
Wystąpienie stanowi refleksję nad współcześnie dokonującymi się w świecie procesami reform. Od lat 90. XX wieku w większość państw świata zaczęła wprowadzać podobne pakiety reform, które odpowiadają zmianom w gospodarce światowej. Fiński ekspert ds. edukacji, Pasi Sahlberg twierdzi, że kombinacje zmian inicjowane w reformach edukacyjnych wszczęły proces, który nazywa „ruchem na rzecz reformy edukacji globalnej” lub w skrócie GERM (Global Educational Reform Movement). Zjawisko to zostało od 2000 roku wzmocnione publikacjami rezultatów badań PISA i wyłoniło „błędne koło” reform w cyklu „pogoni” za poprawą miejsc rankingowych. Można przyjąć, że podobne pakiety reform podróżują po świecie i zdają się nie do zatrzymania. Tempo i zakres rozprzestrzeniających się reform wzmacnia międzynarodowy biznes edukacyjny, w tym OECD i Bank Światowy. W wystąpieniu wykazano główne cechy GERM, uwarunkowania przejmowania ich przez rządy państw oraz skutki, przekształcające środowisko edukacyjne i polityczno-oświatowe
- Ewa Filipiak, Budowanie sieci kultury uczenia się opartego na współkonstruowaniu. Ramy teoretyczne. Kategorie. Rozwiązania
Otwarcie kultury szkoły na nową jakość, przekraczanie wcześniej ustalonych pragmatycznych wzorów działania, zmiana stylu myślenia i działania nauczycieli jest możliwa. Kultura szkoły nie może być reformowana z zewnątrz .W wystąpieniu poddam analizie problem natury uczenia się nauczycieli w sieci, zwracając uwagę na specyfikę i złożoność procesu kolektywnego wytwarzania wiedzy, wartość podejmowanych aktywności, konwersację uczącą, umożliwiającą pomyślenie na nowo (re-imagining) pedagogiki szkoły, przedstawię specyficzne narzędzia i strategie, niezbędne do wyposażenia poznawczej skrzynki z narzędziami nauczyciela i ich zastosowanie w wybranych sieciach uczących się profesjonalistów. Pedagogika sieci wzajemnego uczenia się, które wykracza poza granice szkół, umożliwia nauczycielom radzenie sobie ze złożonością nauczania i uczenia się, podnosi jakość i rozwija profesjonalną wiedzę , jest fundamentem dla projektowania nauczania opartego na „danych empirycznych”, jest elementem Szkoły Zmiany.
- Ewa Radanowicz, Zmiana w szkole, szkoła w zmianie - o krokach milowych i punktach krytycznych słów kilka
- Danuta Uryga, Marta Wiatr, Ta szkoła się rusza! Szkoła w ujęciu teorii światów społecznych
W wystąpieniu wykorzystano koncepcję światów społecznych (Shibutani, Strauss, Clarke) do ukazania dynamiki i skuteczności wprowadzanych zmian w środowisku szkolnym. Koncepcja światów społecznych pozwala badać oddolne procesy zmian na poziomie ludzkiego doświadczenia, jednocześnie wykraczając poza indywidualne znaczenia do zbiorowych konstrukcji. Możliwość praktycznego zastosowania koncepcji została zweryfikowana badaniami, których rezultaty zostaną zaprezentowane. Celem wystąpienia jest wzmożenie refleksji i dyskusji na temat zmian edukacyjnych.
- Sylwia Jaskulska, Sens oceniania zachowania?
Sens oceniania zachowania uczniów i uczennic na stopień
Zachowanie uczniów i uczennic jest w Polsce oceniane na stopień. Proces oceniania zachowania jest umocowany i opisany w prawie oświatowym, a szkoły sięgają po bogaty wachlarz praktyk związanych z tym procesem. Stan faktyczny, zatem różne sposoby oceniania zachowania, można poznać analizując zapisy szkolnych statutów i szkoloną rzeczywistość. Istotne wydaje się jednak także (a może przede wszystkim) pytanie o sens oceniania zachowania. Czy, jakie i dla kogo ma ono znaczenie i wartość? Czemu i komu ono służy? Czy jest sensowne, to znaczy zgodne (z czym?) i celowe? Przyjmując porządek, który nadaje rozważaniom obranie za ramę teoretyczną kategorii „sensu” można stawiać te i inne pytania w odniesieniu do fenomenu oceny zachowania, co jest celem mojego wystąpienia. Odpowiedzi sformułuję odnosząc się do wyników badań, a także do własnych doświadczeń jako autorki opracowań naukowych i praktycznych w tematyce oceniania wewnątrzszkolnego jak i osoby szkolącej Rady Pedagogiczne w tym zakresie.
Dzień drugi 05. 04. 2025r.
- Mirosława Nowak-Dziemianowicz, Indywidualizm i wspólnotowość w edukacji – źródło konfliktów czy szansa na rozwój?
- Małgorzata Cywińska, Konflikt interpersonalny jako konstruktywna zmiana w życiu jednostki
Konfliktom interpersonalnym przypisuje się najczęściej pejoratywny charakter. Tymczasem mogą one mieć także konstruktywny wymiar zarówno w życiu dorosłych, jak i dzieci. Tenże wymiar odzwierciedla wypracowywanie rozwiązania kwestii spornych, które wzbogaca intelektualnie, emocjonalnie i społecznie jednostki. Dlatego też nabycie kompetencji w zakresie konstruktywnego radzenia sobie ze sporami jest nie do przecenienia. Niezmiernie istotne przy tym jest, że konflikty interpersonalne stanowią naturalny przejaw naszej egzystencji, bowiem są skutkiem występowania różnic między ludźmi; różnic stanowiących o indywidualności i autentyczności jednostek, implikując nieuchronność i ponadczasowość zjawisk konfliktowych.
- Kinga Kuszak, Jak nie zabijać dziecięcej ciekawości? O rozmowach z dziećmi
W trakcie wykładu zostanie podjęte zagadnienie rozmów z dziećmi w kontekście pytań, które stawiają sobie i dorosłym. Zastanowimy się, jak odpowiadać na różne, często trudne pytania. Spróbujemy też odpowiedzieć, czy każde dziecięce pytanie wymaga naszej odpowiedzi. Podejmiemy też wątek słuchania dzieci i umiejętności słuchania siebie na wzajem.
- Mirosław Kowalski, (R)ewolucja w szkole? Sztuczna inteligencja (AI) w roli nauczyciela
- Marzenna Magda-Adamowicz, Twórczy nauczyciel - lider zmian
Głównym celem wystąpienia jest pokazanie iż twórczy pedagogicznie nauczyciel winien być liderem w zespole pedagogicznym. Dlatego w pierwszej kolejności sprecyzowano podstawowe terminy, tj.: lider i kolejno ukazano drugą z kategorii, tj. twórczość, twórczość pedagogiczna nauczycieli oraz przedstawiono koncepcję twórczości pedagogicznej i jej stadia.
Na tym tle teoretycznym autorka zaznacza, że cechy twórcze posiada każdy człowiek w różnym zakresie i stopniu rozwinięte nie zawsze będąc tego świadomym. To samo środowisko może u jednych rozwinąć je lub też nie. Nie każdy nauczyciel ma świadomość i nie podejmuje się działań twórczych. Nie każdy nauczyciel, w tym twórczy pedagogicznie, może być liderem. Jednak na pewno jest liderem dla swoich uczniów i doskonałym przykładem dla innych nauczycieli. Nie mniej jednak wskazano cechy wspólne dla lidera i twórczości pedagogicznej. Nauczyciel lider, jak i nauczyciel twórczy pedagogicznie, jest raz „eksploratorem" a raz „specjalistą", potrafi być partnerem dzieci, ale jednocześnie autorytetem, który w jednych sytuacjach eksponuje swą osobowość a w innych swe profesjonalne umiejętności oraz który w pewnych sytuacjach jest wolny, a w innych świadomie i ze zrozumieniem wyższych racji rezygnuje ze swej autonomii.
Warsztaty
W ramach warsztatów nt: "Małe działania mają miejsce w dużej zmianie" eksponują walor zmian wdrażanych przez nauczycieli. Są to zmiany ściśle ze sobą powiązane – funkcjonujące we współzależności, Są to zmiany na poziomie wdrożeniowym, o bezpośrednim wymiarze praktycznym, przekształcającym szkolną (klasy szkolnej) codzienność.
Dzień pierwszy 04. 04. 2025r.
- Justyna Bober, O działalności ruchu Wiosna Edukacji
Celem warsztatu jest przedstawienie historii i działalnoścci ruchu Wiosny Edukacji, nieformalnego oddolnego ruchu zmiany szkoły. Ruch został zapoczątkowany w roku 2018 i ciągle się rozwija, obejmuje szkoły zwane też ambasadami Wiosny Edukacji i pojedynczych nauczycieli ambasadorów Wiosny Edukacji, którzy stanowią sieć nastawioną na uczenie się i rozwój, podejmujących różnego rodzaju działania na rzecz zmiany edukacji, rozwoju i poprawy jakości własnej pracy lub pracy szkoły. Szkoły i ambasadorzy działają w modelu inteligencji zmiany (QZ) opartym na 7 kategoriach (7P): poszukiwania, pasja, przestrzeń, pewność i perspektywa, prawda i pytania.
- Inetta Nowosad, Pierwsze zebranie z rodzicami – jak zainicjować współpracę?
Celem warsztatu jest wypracowanie poprawnych warunków pod współpracę z rodzicami; wykształcenie krytycznego oglądu ofert scenariuszy zebrań z rodzicami, w efekcie ustalenie koncepcji pierwszego zebrania jako wyjściowego pod dalszą współpracę z rodzicami. Podstawą teoretyczną warsztatu są założenia teorii behawioralnego potwierdzania oczekiwań lub inaczej z efektu samospełniania się przepowiedni (efekt Pigmaliona). Przez pryzmat teorii oczekiwań uczestnicy warsztatu zostaną przeprowadzeni przez fazy pierwszego spotkania. Bazą warsztatu będą scenariusze pierwszych zebrań z rodzicami, które są oferowane nauczycielom do zastosowania. Uczestnicy warsztatu będą mogli ocenić wartość merytoryczną scenariuszy, wykazać błędy w nich zawarte celem ich eliminacji i budowania poprawnych relacji z rodzicami uczniów.
- Klaudia Kassowska, Treningi twórczości w pracy nauczyciela z uczniami klas I-III
Celem warsztatu jest poznanie idei treningów twórczości i przeprowadzenie uczestników przez kolejne kroki w pracy z uczniem klas I-III. Warsztaty obejmą trzy bloki tematyczne: 1) specyfikę i rodzaje twórczości dziecięcej; 2) zasady prowadzenia treningu twórczości z dziećmi; 3) uczestnictwo w realizacji zadań do każdego etapu treningu twórczości: a) rozgrzewka twórcza, b) rozwijanie umiejętności interpersonalnych, c) rozwijanie zdolności twórczych, d) rozwijanie myślenia pytajnego, e) rozwijanie umiejętności twórczego przezwyciężania przeszkód.
- Ewa Nowicka, Aplikacje internetowe pomocne w pracy zawodowej nauczyciela "Zaprojektuj kolorowe ćwiczenia dla uczniów"
Warsztaty skierowane są dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej, nauczycieli wszystkich przedmiotów klas IV-VIII, pedagogów, terapeutów i logopedów. Celem warsztatów jest przedstawienie i wyjaśnienie zasad projektowania i tworzenia dydaktycznych materiałów multimedialnych w dostępnych aplikacjach internetowych. Omówione aplikacje stanowią bardzo oryginalną pomoc w tworzeniu interaktywnych ćwiczeń multimedialnych, możliwych również do wydrukowania. Aplikacje są szczególnie pomocne podczas nauki przyjmującej formę zabawy. Stanowią interesujące narzędzie wspierające warsztat pracy nauczyciela podczas opracowania ćwiczeń, zadań i kart pracy dla uczniów. To oryginalny sposób stworzenia sprawdzianów, kartkówek i zadań. Dzięki różnorodności dostępnych szablonów w poszczególnych aplikacjach nauczyciel jest w stanie dopasować tworzone materiały, ćwiczenia i zadania do indywidualnych potrzeb uczących się.
- Iwona Kopaczyńska, Mapy myśli – wizualizacja procesu zmiany
Celem warsztatu jest przyjrzenie się możliwościom wykorzystania map myśli jako narzędzia projektowania zmian w różnych obszarach pedagogicznego działania oraz poznanie reguł tworzenia efektywnych map myśli, które ułatwią budowanie wizji zmiany. W trakcie spotkania będzie możliwość zapoznania się z zasadami pracy umysłu prowadzącymi do kodowania i dekodowania informacji z wykorzystaniem wizualizacji i symboliki. Będzie również okazja do dyskusji i porównania linearnego i nielinearnego procesu uczenia się. Udział w warsztacie ma służyć również podkreśleniu powiązań motywacji, planowania, wizualizacji i działania.
- Renata Idzik, Matematyka w ruchu
Warsztaty "Matematyka w ruchu" to praktyczne spotkanie, które pokaże, jak połączyć naukę matematyki z aktywnością ruchową. Nauczyciele przedszkola i klas 1-3 poznają innowacyjne metody, które angażują dzieci, rozwijając jednocześnie ich logiczne myślenie, koncentrację i zdolności motoryczne. Uczestnicy dowiedzą się, jak organizować zajęcia matematyczne w formie gier, zabaw ruchowych i ćwiczeń, które uczynią naukę przyjemną i efektywną. Warsztaty łączą teorię z praktyką, dając nauczycielom narzędzia do wzbogacenia swoich lekcji o atrakcyjne i skuteczne metody nauczania oraz dostarczą inspiracji do pracy z dziećmi o różnych potrzebach edukacyjnych.
- Marta Wiatr, Badania w działaniu (action research) w praktyce
Dzień drugi 05. 04. 2025r.
- Karolina Domagalska, Kto i dlaczego zostaje liderem zmian w placówce?
Warsztat poświęcony ukazaniu drogi, którą przechodzi lider, zapalając do działań w szkole. Tworzenie społeczności okazującej sobie wsparcie, pielęgnującej nawyki współpracy nie jest łatwe. Pomimo starań i zapału – proces budowania nowej kultury wszystkich członków społeczności szkolnej to długofalowy proces. Proces ten rozpoczyna wiele osób oddolnie, zdając sobie sprawę, jak wiele można i warto rozpocząć mając świadomość zmian. Czasem proste rozwiązania są na wyciągnięcie ręki – trzeba tylko dać im przestrzeń do realizacji, odważyć się postawić pierwszy krok. Korzystając z gotowych rozwiązań, które być może zainspirują, można rozpocząć własną drogę budowania nowych inicjatyw na rzecz dobrostanu w szkole. Posłuchaj, czy ty i twoja szkoła, może stać się jedną z nich.
- Rybińska Anna, Nie taki diabeł straszny…, czyli o współpracy środowiska przedszkolnego/szkolnego, rodzinnego i lokalnego na rzecz wspomagania harmonijnego rozwoju dziecka
Celem warsztatu jest zrozumienie efektu synergicznego współpracy. Punktem wyjścia są teoretyczne i prawne uwarunkowania współpracy środowiska przedszkolnego /szkolnego, rodzinnego oraz lokalnego, w celu rozpoznania zasad właściwej współpracy. Ważnym aspektem jest dookreślenie roli nauczyciela jako animatora współpracy środowisk na rzecz wspierania rozwoju dziecka. Dookreślenie szans współpracy i pokonywania trudności zostanie podbudowane przykładami rozwiązań praktycznych.
- Jarosław Wagner, Nowe zagrożenia w sieci Internet w pracy nauczyciela
Warsztaty dotyczą najnowszych zjawisk i zagrożeń pojawiających się w sieci Internet, które wpływają na wiarygodność publikowanych w sieci informacji oraz powodują wyłudzenie informacji od użytkownika lub kradzież tożsamości. Głównymi punktami wystąpienia będą zagadnienia związane z fake newsami, bańką filtrującą, tubą pogłosową, clikbite, deefake, boty (w tym chatgpt), trole. Celem wystąpienia jest pobudzenie do krytycznego oglądu informacji ogólnie dostępnych w sieci Internet.
- Izabela Cytlak, Pieniądze i dzieci. Praktyczny przewodnik po edukacji ekonomicznej dla dzieci młodszych
Warsztat jest ukierunkowany na wyzwalanie inwencji uczniów i podstaw przedsiębiorczości. Podstawą jest wykorzystanie metody projektowej w tworzeniu sytuacji poszukiwania przez dzieci praktycznych rozwiązań w osiąganiu zakładanych celów (marzeń), wykorzystywania możliwości i pokonywania barier. Uczestnicy warsztatu będą pracować zgodnie z opracowaną innowacją edukacyjną z zakresu przedsiębiorczości, która ukazała się w formie publikacji pt. Przedsiębiorcza Puszcza, czyli ekonomia dla dzieci młodszych oraz dedykowanego do pracy z dziećmi Narzędziownika ekonomicznego, będącego praktycznym dopełnieniem książki.
- Marzanna Farnicka, Rozpoznawanie i pokonywanie ukrytych barier w relacjach interpersonalnych
Warsztat poświęcony jest podniesieniu umiejętności radzenia sobie w pokonywaniu barier. Skupimy się na zagadnieniu odporności psychicznej oraz metodach jej budowania i "odbudowywania". W czasie warsztatu zostaną zaprezentowane metody pracy rekomendowane przez WHO w tym obszarze.
- Anita Famuła, Trudne zachowania rodziców – jak sobie z nimi radzić?
- Lidia Kataryńczuk-Mania, Techniki relaksacyjne w pracy nauczyciela
Relaks jest… specyficznym „przestrojeniem świadomości”, które powoduje zmniejszenie wrażliwości na bodźce zewnętrzne i zwiększenie wrażliwości na bodźce wewnętrzne pochodzące z wnętrza organizmu i sfery ducha oraz psychiki. Syndrom relaksu to… zmniejszenie napięcia mięśniowego, zwolnienie tempa przemiany materii, rozszerzenie się naczyń krwionośnych, wzrost temperatury niektórych partii ciała. Więcej o wybranych technikach i metodach relaksacyjnych podczas prezentacji medialnej.
Walory ćwiczeń emisyjnych - oddechowych. Improwizacje taneczne, muzyczne. Na zakończenie relaks z dźwiękiem według metody Petera Hessa, który pozwoli zanurzyć się w kojących wibracjach i doświadczyć prawdziwej harmonii. Misy działają uspokajająco i odprężająco.
Prosimy aby uczestnicy warsztatu mieli na sobie wygodne, niekrepujące ruchów ubranie (można zabrać małą poduszkę lub kocyk….).
Powrót
